سلام. من عادل طالبی هستم و در این فایل صوتی می‌خواهم دربارۀ یک نکتۀ ظریف دربارۀ تدوین استراتژی کسب‌وکارها در فضای دیجیتال صحبت بکنم. الان که در خدمتتان هستم روز خیلی شلوغی را طی کرده‌ام. چندین از جلسه از صبح داشته‌ام الان هم دارم می‌روم جلسۀ دیگر و بعد از آن هم باید یک جلسۀ دیگر را داخلش شرکت داشته باشم. در تاکسی که نشستم گفتم بد نیست به این نکته اشاره بکنم در این فایل صوتی.
امروز صبح در مؤسسه‌ای جلسه‌ای داشتیم در حال تدوین استراتژی‌های بازاریابی دیجیتالشان هستیم و اینکه کسب‌وکارشان را در فضای دیجیتال هم به شکل مناسب هم پروموت (Promote) کنند و معرفی بکنند هم از پتانسیل‌های موجود در فضای دیجیتال استفاده بکنند برای ارتباط بهتر با مخاطبان و مشتریانشان و هم اینکه کشف مشتریان جدید داشته باشند، جذب مشتری جدید داشته باشند. آنجا من در صحبت‌هایم، آنجا که داشتیم تنظیم می‌کردیم، وظایف را تقسیم می‌کردیم به دوستان گفتم: خب دو کار انجام می‌دهید. می‌روید این کار و این کار را انجام می‌دهید. بعد یک مقدار احساس کردم برایشان جالب شد، یک مقدار تعجب کردند حتی.
الان می‌خواهم دربارۀ یک موضوع صحبت کنم که باعث تعجب این دوستان شده بود. ببینید وقتی ما می‌خواهیم برای یک کسب‌وکار پلن (Plan) بازاریابی دیجیتال یا پلن (Plan) ورود به کسب‌وکار دیجیتال را بنویسیم، دو حوزه را همزمان باید بررسی بکنیم در فاز تحقیق بازارمان. خیلی‌ها فقط یکی‌اش را انجام می‌دهند یا به یکی‌اش فقط توجه می‌کنند اما درستش این است که باید به هر دویش توجه بشود. آن دو چه هستند؟ بیایید برای اینکه مثال بزنم من مثالم را منعطف می‌کنم یا معطوف می‌کنم به اینکه فرض کنید شرکتی که می‌خواهد این کار را انجام بدهد در حوزۀ واردات و صادرات فعال است.
پس فرضمان این است: یک شرکتی در حوزۀ واردات و صادرات کار می‌کند و می‌خواهد در فضای دیجیتال سایتی داشته باشد و هدفش از داشتن این سایت پروموت‌کردن (Promote) است، معرفی‌شدن است، جذب مخاطب‌های جدید است، مشتری‌های جدید را جذب بکند و مثلاً هدف ثانویه‌اش می‌تواند این باشد که مثلاً با مشتری‌های فعلی‌اش اطلاعات ردوبدل کند؛ مثلاً محموله‌شان یا مرسوله‌شان کجاست، رسید، نرسید، رفت، نرفت، در کشتی است، کجاست و الی آخر. خب این قسمت عملیاتی‌اش را بگذاریم کنار. وقتی دیگر مشتری شما شده، سایت شما را می‌شناسد، آدرس سایت شما را دارد یا برایش اس‌ام‌اس می‌کنی و او وارد آن صفحه می‌شود و می‌تواند ببیند پیگیری آن محمولۀ ارسالی یا محموله‌ای که قرار است وارد بشود برایش به چه شکلی است و کجاست. این قسمت را می‌گذاریم کنار چون اصلاً کلاً عملیاتی است، فانکشنال (Functional) است و مشخصاً این افرادی که مشتری‌اش هستند وارد سایت می‌شوند و به‌خاطر این خدمت از آن استفاده می‌کنند.
فوکوس کنیم روی قسمتی که این سایت می‌خواهد خودش را معرفی کند، پروموت کند برای جذب مشتری‌های جدید. خب یکی از بخش‌های بازاریابی دیجیتال این است که قبلش ما باید یک تحقیق بازاری بکنیم و رقبا را آنالیز بکنیم. اتفاقی که می‌افتد و اشتباهی که مرتکب می‌شوند خیلی از کسب‌وکارها این است که فقط می‌آیند می‌گویند: خب در حوزۀ مثلاً واردات و صادرات شرکت طالبی و شرکت عادلی این دو معروف‌ها هستند. برویم ببینیم در اینترنت چه کار کرده‌اند ما هم همان کار را بکنیم یا از ایده‌هایشان کپی بگیریم یا مثلاً چه می‌دانم ببینیم چه فعالیت‌هایی می‌کنند تا ما هم از همان کارها لااقل در برنامۀ خودمان داشته باشیم. خوب‌هایش را داشته باشیم، بدهایش را نداشته باشیم. بعضی‌ها برعکس؛ می‌آیند می‌روند فوکوس می‌کنند می‌گویند: روی گوگل سرچ (Search) می‌کنیم واردات صادرات. چگونه وارد کنم، چگونه صادرات کنم و الی آخر و یک سری آنجا سایت می‌آید فقط فوکوس می‌کنند روی این‌ها. این اشتباه است که فقط یکی از این‌ها را مدنظر قرار بدهید. وقتی دارید تحقیق بازار می‌کنید، وقتی دارید آنالیز رقبا می‌کنید، باید هر دو را با همدیگر چک بکنید. در عمل متوجه می‌شوید یک هم‌پوشانی هم دارند اما یک قسمت‌هایی هم اشتراک ندارند؛ مثلاً یک سری شرکت‌ها هستند در فضای واقعی خیلی شرکت مهم و مطرحی نیستند، خیلی تجربه و تخصص ندارند اما در فضای دیجیتال خیلی خوب کار کرده‌اند و با سرچ‌های (Search) مختلف می‌آیند بالا. یک سری شرکت‌ها هم هستند که خیلی قَدَرند، از قدیم بوده‌اند.
مثلاً من یک شرکتی را می‌شناختم در واردات صادرات 60، 70 سال سابقۀ کار داشت. حالا شاید از این بیشتر هم باشد، من این یکی را می‌شناختم و خیلی برند بود، کلی مشتری داشت و غیره و غیره و الان با تغییر فضای رقابت و استفاده از ابزارهای دیجیتال این‌ها احساس کرده بودند که دارند عقب می‌افتند، متوجه شده بودند که بازار تغییر کرده، دیگر نمی‌توانند فکر کنند که خود مشتری پا می‌شود می‌آید درِ شرکت را می‌زند و حالا باید از این ابزارها استفاده کنند اما عملاً در فضای دیجیتال هیچ‌گونه فعالیت درستی نداشتند نهایتاً یک سایتی فقط در حد آدرس و شماره‌تلفن. پس از این شرکت‌ها هم داریم در شرکت‌های قَدَر که رقیب واقعی هستند و بعد شرکت‌هایی هم داریم که در فضای فیزیکی واقعاً خوب عمل می‌کنند، برندند، معروفند، مشتری دارند، در فضای دیجیتال هم به‌موقع وارد شده‌اند و الان سایت‌های خوبی دارند، کسب‌وکار خوبی را راه انداخته‌اند، به شکل مناسبی پروموت (Promote) شده‌اند، از ابزارهای دیجیتال به‌خوبی دارند استفاده می‌کنند، از شبکه‌های اجتماعی، از سایت، از سئو (SEO)، کانتنت مارکتینگ (Content Marketing)، اینباند مارکتینگ (Inbound Marketing)، همۀ فرایندها را دارند. پس در این آنالیز رقبا که هر دو دسته را مقایسه می‌کنی، متوجه می‌شوید که این دو دسته را دارید.
دلیل این بررسی چیست که هر دو دسته را بررسی می‌کنیم و بعد روی آن‌هایی که به‌خصوص هم در فضای فیزیکی و هم در فضای دیجیتال خوب عمل کرده‌اند بیشتر متمرکز می‌شویم؟ این است که معمولاً این شرکت‌های معروف هم از نظر سرمایه کیفیت بالایی دارند و هزینه‌های خوبی کرده‌اند و احتمالاً متخصص‌های بهتری را استخدام کرده‌اند که الان در فضای دیجیتال بهتر خروجی دارند و هم اینکه ایده‌های خوب و بد را قبلاً تست کرده‌اند و نگاه‌کردن به این‌ها خیلی بیشتر به شما کمک می‌کند. اگر فقط یکی از این گروه‌ها را مدنظر قرار بدهید از این مزیت، در واقع از دستتان می‌رود این.
در آنالیز رقبایتان اول بروید سنتی‌ها را آنالیز بکنید و بعد بیایید ببینید آن سنتی‌ها در فضای دیجیتال چگونه رفتار کرده‌اند. بعد بروید دیجیتال‌ها را آنالیز بکنید ببینید آن‌ها چگونه رفتار کرده‌اند بعد اشتراک این‌ها را بگیرید در دیجیتال. ببینید این‌هایی که در دیجیتال دیده‌اید خوب هستند، کدام‌هایشان در سنتی هم خوب هستند؟ آن‌ها را با دقت بیشتری مدنظر قرار بدهید. این فایل عملاً می‌تواند فایل شمارۀ ده آن مجموعۀ فایل‌های صوتی من باشد با نام استراتژی‌های ورود به بازار که عملاً هم در واقع یک قسمتی از یک استراتژی را ما گفتیم در قسمت تحلیل رقبا و نکته‌ای هم که گفته شد با اینکه خیلی ساده به نظر می‌رسد و شاید الان احساس کنید که ای بابا! چرا مثلاً 7 دقیقه، 8 دقیقه، 10 دقیقه از وقت ما را آقای طالبی گرفت برای اینکه این را بگوید؟ در عمل اگر بروید ببینید، کسب‌وکارهایمان واقعاً در این دام می‌افتند. خیلی از صاحبان کسب‌وکار می‌آیند می‌گویند: سایت فلانی را دیدیم می‌خواهیم مثل آن باشد. همین! تمام! حالا یا این سایت فقط در حوزۀ سایت خوب است. حتی بعضی اوقات فقط قیافه‌شان خوب است و این صاحبان کسب‌وکار می‌گویند یک سایت می‌خواهم مانند سایت فلان. یک وقت‌هایی هم می‌گویند: آقا برو ببین فلان شرکت چه کار کرده همان کار را برای ما بکن. ما بیشتر از آن نمی‌خواهیم، بسمان است. آن‌هایی که کارهای طراحی سایت می‌کنند، آن‌هایی که در حوزۀ بازاریابی دیجیتال فعالند این جملاتی که من گفتم را بارها و بارها از کارفرماهایشان شنیده‌اند و این وظیفۀ شماست و وظیفۀ من است به‌عنوان کسی که دارد تدوین استراتژی می‌کند به آن‌ها توضیح بدهم و آن‌ها را قانع کنم تا بپذیرند که باید آنالیز بازار دقیق‌تری داشته باشم، اطلاعات دقیق‌تری داشته باشم از هر دو سوی طیف و بعد روی نقطه‌اشتراک‌ها تأکید کنم نه آن‌هایی که من دلم می‌خواهد، در واقع کارفرما دلش می‌خواهد.
البته این‌طرف قضیه هم هست ها؛ بعضی از ما دیجیتال مارکترها (Digital Marketer) و بعضی از ما استراتژیست‌ها برای اینکه کار خودمان را راحت کنیم می‌آییم یک کسب‌وکاری را می‌گوییم ببین مثل این برایت می‌زنم این دیگر بهترین است. اگر شما یک مدیر هستید یا صاحب یک کسب‌وکار هستید حواستان باشد. خیلی راحت است کپی‌کردن یک سایت اما ما نمی‌خواهیم یک سایت را کپی کنیم. ما می‌خواهیم کسب‌وکار دیجیتال خودمان را موفق کنیم یا کسب‌وکار خودمان را در فضای دیجیتال موفق کنیم. الزاماً کسب‌وکار من دیجیتال نیست، الزاماً یک استارتاپ (Startup) نیستم در حوزۀ فناوری اطلاعات؛ یک کسب‌وکار فیزیکی دارم، محصولی را می‌خرم می‌فروشم، وارد می‌کنم صادر می‌کنم و می‌خواهم از فضای دیجیتال برای افزایش فروش، افزایش برند اَورنس (Brand Awareness)، هر هدف دیگری که در بازاریابی تدوین و تنظیم کرده‌ام استفاده کنم. پس به‌عنوان یک مدیر و به‌عنوان صاحب کسب‌وکار باید بدانید که از کسی که قرار است این کار را برایتان بکند چه بخواهید.
متشکرم از توجهتان به این فایل صوتی. امیدوارم این فایل صوتی برایتان مفید بوده باشد. اگر این فایل صوتی یا فایل‌های صوتی دیگر یا محتواهای دیگری که در کانال kar_kasb می‌گذارم مفید هست ممنون می‌شوم اگر آن را با دیگران هم به اشتراک بگذارید و همه با همدیگر کمک بکنیم که کسب‌وکارهای دیجیتال یا کسب‌وکارها در فضای دیجیتال به شکل حرفه‌ای‌تری عمل بکنند و بازار کسب‌وکار اینترنتی را رشد بدهیم و ارتقا بدهیم. شما را به خدا می‌سپارم. خدانگهدار.
نویسنده: عادل طالبیهر نوع استفاده‌ای از محتوای سایت آزاد است. هر جا دوست داشتید با یا بدون ذکر منبع، استفاده کنید. اگر لینک بدهید که... ممنونم! فالو باشد که فبهاالمراد ❤️